‘ฮิวแมนไรท์ วอทช์’ กังวลกรณีนักโทษคดีหมิ่นไม่ได้สิทธิประกันตัว

องค์กรสิทธิ “ฮิวแมนไรท์ วอทช์” ออกแถลงการณ์แสดงความกังวลต่อการปฏิเสธสิทธิการประกันตัวแก่ผู้ต้องหาม.112 ชี้การไม่ให้สิทธิดังกล่าวเป็นเพราะเหตุผลทางการเมือง ซึ่งถูกนำไปใช้กลั่นแกล้งผู้ต้องหาด้วยในบางกรณี

เมื่อวันที่ 25 ก.พ. องค์กรสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ “ฮิวแมนไรท์ วอทช์” ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่นิวยอร์ค สหรัฐอเมริกา ได้ออกแถลงการณ์แสดงความกังวลต่อกรณีที่ผู้ต้องหาในคดีประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ถูกปฏิเสธสิทธิการประกันตัวอย่างต่อเนื่อง โดยฮิวแมนไรท์ วอทช์ชี้ว่า การที่ศาลไทยไม่อนุญาตให้นักโทษในคดีดังกล่าวประกันตัว เป็นเพราะเหตุผลทางการเมือง ซึ่งเป็นเสมือนการลงโทษที่ไม่มีเหตุผลเหมาะสมรองรับ

ในแถลงการณ์ดังกล่าวระบุว่า จากจำนวน 12 คดีที่อัยการสั่งฟ้องผู้สนับสนุน นปช. ด้วยข้อหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ยังไม่มีกรณีใดเลยที่ได้รับการประกันตัว ซึ่งตรงข้ามกับในกรณีของสนธิ ลิ้มทองกุล แกนนำกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ซึ่งถูกฟ้องเมื่อวันที่ 10 ก.ค. 53 และได้รับการประกันตัวแล้วในวันเดียวกัน

ฮิวแมนไรท์ วอทช์กล่าวถึงคดีผู้ต้องหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพสามกรณีที่ถูกปฏิเสธการขอประกันตัวมาแล้วอย่างน้อยคนละ 5 ครั้ง ได้แก่ สุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ โจ กอร์ดอน และสมยศ พฤกษาเกษมสุข ซึ่งในกรณีของสมยศ พฤกษาเกษมสุข ฮิวแมนไรท์ วอทช์ชี้ว่า การที่เขาถูกปฏิเสธการประกันตัวมาถึง 7 ครั้งและถูกส่งไปรับฟังการพิจารณาคดีใน 4 จังหวัด คือ สระแก้ว เพชบูรณ์ นครสวรรค์และสงขลา อาจเป็นการกลั่นแกล้งผู้ต้องหา และชี้ว่า อาจเป็นเรื่องที่ไม่จำเป็นตั้งแต่แรก เนื่องจากพยานที่เกี่ยวข้องทั้งหมดพักอาศัยอยู่ที่กรุงเทพฯ

“ปัญหาความไม่ยุติธรรมของคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ถูกทำให้เห็นชัดเจนขึ้นโดยการปฏิเสธสิทธิประกันตัว [แก่ผู้ต้องหา] และการคุมขังที่กินเวลานานก่อนการไต่สวนคดี” แบรด อดัมส์ ผู้อำนวยการฝ่ายเอเชียของฮิวแมนไรท์ วอทช์กล่าว

ทั้งนี้ สมยศ พฤกษาเกษมสุข ถูกจับกุมคุมขังตั้งแต่วันที่ 30 เม.ย. 54 โดยคำฟ้องระบุว่าเขากระทำผิดตามม. 112 จากการเป็นบรรณาธิการบริหารนิตยสารวอยซ์ ออฟ ทักษิณ ซึ่งถูกมองว่าเผยแพร่เนื้อหาที่หมิ่นเบื้องสูง เขาถูกปฏิเสธการขอประกันตัวมาแล้ว 7 ครั้งโดยศาลให้เหตุผลว่าข้อหาที่ถูกกล่าวโทษมีอัตราสูง กระทบต่อศีลธรรมอันดีงามของประชาชน หากปล่อยตัวชั่วคราวอาจจะหลบหนี เช่นเดียวกันกับกรณีของสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์, โจ กอร์ดอน และ “อากง” หรืออำพล นักโทษคดีหมิ่นฯ ผู้ถูกตัดสินจำคุกด้วยม. 112 จำนวน 20 ปี ซึ่งล่าสุดถูกปฏิเสธสิทธิในการประกันตัวเช่นเดียวกัน

อนึ่ง ประเทศไทยลงนามและให้สัตยาบันในกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองแห่งสหประชาชาติ ซึ่งระบุว่า “มิให้ถือเป็นหลักทั่วไปว่าจะต้องควบคุมบุคคลที่รอการพิจารณาคดี แต่ในการปล่อยตัวอาจกำหนดให้มีการประกันว่าจะมาปรากฏตัวในการพิจารณาคดี ในขั้นตอนอื่นของกระบวนพิจารณา และจะมาปรากฏตัวเพื่อการบังคับตามคำพิพากษา เมื่อถึงวาระนั้น"